Η ''χριστιανικότητα'' της μαρξιστικής ηθικής

Το παρακάτω κείμενο είναι γραμμένο με αφορμή ένα  ντοκιμαντέρ που έτυχε να δω πρόσφατα με θέμα τη ζωή και το έργο του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη.

Στο ντοκιμαντέρ αυτό οι μετέχοντες αφού μιλήσανε για τα παιδικά του χρόνια και τους αγώνες που έδωσε με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και το ΕΑΜ, αφού μιλήσανε για τις εξορίες και τις διώξεις που υπέστη  λόγω των πολιτικών του θέσεων, ααναφερθήκανε και στο έργο του το οποίο και χώρισαν σε δύο βασικές περιόδους. Η πρώτη που περιλάμβανε το ‘Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου’ και το ‘Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας’ θεωρείται ως η πρώτη περίοδος η οποία έχει έντονα πολιτικό χαρακτήρα και σαφή ιδεολογικό προσανατολισμό.

Η δεύτερη περίοδος,η οποία αρχίζει περίπου από την δεκαετία του 70 και μετά  θεωρήθηκε ως πιο λυρική και μάλιστα παρατηρούν και μια έντονη επιρροή του χριστιανισμού στην ποίηση του. Εδώ, σε αυτό  ακριβώς το σημείο  άρχισαν να θέτονται διάφορα ερωτήματα για πως γίνεται ένας κομμουνιστής καλλιτέχνης να δείχνει τόσο βαθιά επηρεασμένος από τον χριστιανισμό. Πως είναι δυνατόν να μπερδεύεται στο έργο του Λειβαδίτη ο Μαρξ ο Λένιν και Χριστός;

Προοικονομία

''Μες στην αγκάλη το απονήρευτο κρατώντας μωρουδάκι,

το γιο του Εχτόρου το μονάκριβο, πανώριο σαν αστέρι'

Σκαμάντριο το 'κραζε ο πατέρας του και Καστραφέντη ο κόσμος'

τι ο Έχτορας ήταν που διαφέντευε το κάστρο μοναχός του.

Κι αυτός δίχως μιλιά αχνογέλασε σαν είδε τον υγιό του'

και δίπλα του η Αντρομάχη στάθηκε με μάτια δακρυσμένα,

το χέρι του 'σφιξε, του μίλησε κι αυτά του λέει τα λόγια:

« Απ᾿ την ορμή την ίδια σου, άμοιρε, θα βρεις το θάνατο σου,

και το μωρό σου δε σπλαχνίζεσαι κι ουδέ τη μαύρη εμένα,

που γρήγορα θα μείνω χήρα σου᾿ τι ευτύς οι Αργίτες όλοι

θα σε σκοτώσουνε χιμίζοντας. Μ᾿ αν είναι να σε χάσω, 

ν᾿ ανοίξει η γη να μπω καλύτερα χίλιες φορές, τι πια άλλη 

δε θα 'χω ζεστασιά, αν μου πέθαινες, τρανούς μονάχα θα 'χω 

καημούς''

                                                                               
                                                                                Ιλιάδα

Στην παραπάνω σκηνή από την Ιλιάδα η γυναίκα του Έκτορα η Ανδρομάχη προλέγει τον χαμό του άνδρα της πριν αυτός συμβεί και θρηνεί προκαταβολικά γιαυτό. 

Αυτή η αφηγηματική τεχνική με την οποία ο συγγραφέας προϊδεάζει για το πως θα εξελιχθεί η πλοκή του έργου βάζοντας φράσεις στο στόμα των πρωταγωνιστών λέγεται προοικονομία και χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα από αρχαίους και σύγχρονους συγγραφείς 

Στοιχεία προιοκονομίας δεν βρίσκουμε μόνο στην τέχνη αλλά και στην ιστορία. Πολλές φορές μέσα στους αιώνες συνέβησαν γεγονότα τα οποία κατά μια έννοια μαρτυρούσαν την εξέλιξη των ανθρωπίνων κοινωνιών.

Η εξέγερση του Σπαρτάκου με σκοπό την κατάργηση της δουλείας ήταν ένα δείγμα προοικονομιας στην ιστορία. Όταν ο Σπάρτακος εξεγέρθηκε και απαίτησε την κατάργηση της δουλειάς η τότε κοινωνία κατέπνιξε αυτή την επανάσταση μιας και στις τότε κοινωνίες θεωρούνταν αδιανόητο να μην υπάρχουν δούλοι. Από τότε πέρασαν χιλιάδες χρόνια και ήρθε  ο διαφωτισμός και η Γαλλική επανάσταση για να διακηρύξει την κατάργηση της δουλειάς 

Άλλο παράδειγμα προιοκονομίας στην ιστορία ήταν η ιδέα της παγκοσμιοποίησης από τον Μ. Αλέξανδρο. Αυτό που οραματίστηκε ο Αλέξανδρος τότε, μια παγκόσμια πολυπολιτισμική αυτοκρατορία στην εποχή του φάνταζε αδιανόητο. Προσπάθησε να το δημιουργήσει κάνοντας μια γιγαντιαία για την εποχή εκστρατεία και τελικά απέτυχε. Πέρασαν όμως αρκετοί αιώνες και σήμερα η παγκοσμιοποίηση είναι μια πραγματικότητα

Ένα τέτοιο παράδειγμα προιοκονομίας στην ιστορία ήταν και ο υπαρκτός σοσιαλισμός. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός ήταν η γιγαντιαία προσπάθεια των λαών να υλοποιήσουν το όραμα του Μαρξ- Ενγκελς-Λένιν δηλαδή την ύπαρξη του πρώτου μη εκμεταλλευτικού. συστήματος  στην ιστορία της ανθρωπότητας.

''Ο λαός ξέρει τους κουκουέδες και τους έχει εμπιστευτεί''

Για το αυριανό πανελλαδικό συλλαλητήριο

Έχει μεγάλη σημασία η παρουσία όλων μας στο αυριανό συλλαλητήριο, η τεράστια προσφορά του οποίου στη διαδικασία ανασύνταξης του εργατικού κινήματος έγκειται στην διαδικασία, στη Δίμηνη Καμπάνια Δράσης του ΠΑΜΕ, η οποία οδήγησε σε αυτό. Στο πλαίσιο των εκατοντάδων Γενικών Συνελεύσεων, συγκεντρώσεων, περιοδειών στους τόπους δουλειάς και στις γειτονιές, χιλιάδες εργαζόμενοι ανεξάρτητα από το βαθμό ωρίμανσης της ταξικής και πολιτικής τους συνείδησης, πήραν το βάφτισμα του πυρός. Το αυριανό συλλαλητήριο είναι η κλιμάκωση αυτής της μεγάλης προσπάθειας για συνέχιση και κλιμάκωση του αγώνα με ξεκάθαρη στόχευση και προοπτική.

Η ‘μαγιά’ που μένει από αυτή τη διαδικασία πάλης ενάντια στον εργοδοτικό συνδικαλισμό, στις προσπάθειες ενσωμάτωσης και κατάπνιξης του κινήματος, θα χρησιμεύσει για ακόμα πιο αποφασιστικά βήματα, για ακόμα πιο εντατική και σε βάθος δουλειά στους χώρους εργασίας και τα συνδικάτα, ως το επόμενο βήμα κλιμάκωσης της πάλης, την πανεργατική πανελλαδική απεργία στις 27 Νοέμβρη. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 908 συνολικά αποφάσεις, περισσότερες από 100 προέρχονται από σωματεία που δεν είχαν προηγούμενη δράση με το ΠΑΜΕ, όπως και 6 Ομοσπονδίες. Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η ‘μαγιά’ και η απόδειξη του ‘δεσίματος’ των ιδιαίτερων αιτημάτων του χώρου και του κλάδου τους με τη μεγάλη πανελλαδική εργατική-λαϊκή κινητοποίηση. Η παρακαταθήκη που αφήνει η διαδικασία πάλης που οδήγησε στο συλλαλητήριο οφείλεται συν τοις άλλοις στην ικανότητα των κομμουνιστών να πλαισιώνουν τα οικονομικά αιτήματα αιχμής με το στρατηγικό στόχο ανατροπής της δικτατορίας της αστικής τάξης.

Η αμεσότητα της πείνας

Αθήνα, Μεγάλος Λιμός 1941

‘Ο άνθρωπος είναι τόσο πρόστυχος, που όλα τα συνηθίζει στο τέλος’, γράφει ο Ντοστογιέφσκι στο Έγκλημα και τιμωρία. Με βάση την παραπάνω φράση μπορεί να αναρωτηθεί κανείς αν η προστυχιά είναι εγγενές χαρακτηριστικό του ανθρώπου. Είναι ο άνθρωπος εν γένει χυδαίος, ανήθικος και ποταπός; Και πως σχετίζονται αυτά τα χαρακτηριστικά με τη δύναμη της συνήθειας; Ο άνθρωπος συνηθίζει κάθε καινούρια κατάσταση επειδή είναι ποταπός, ανήθικος, δηλαδή πρόστυχος; Με αυτό το τελευταίο ερώτημα θα προσπαθήσουμε να ασχοληθούμε για να αναδείξουμε την ιδεολογική προστυχιά των ταξικών κοινωνιών που εγκλωβίζει τα κατώτερα και πολυπληθέστερα στρώματα της κοινωνίας στην αμεσότητα της κατάστασής τους, και στην οποία το προλεταριάτο έρχεται να αντιπαραθέσει τον καθαρό δρόμο της ανατροπής -καθαρό όχι με την έννοια της μη βίας ή της μη καταπόνησης σωματικής και ψυχικής, αλλά με την έννοια της καθαρότητας της στόχευσης και της σκέψης, της ξεκάθαρης σύλληψης της πραγματικότητας στην κίνησή της και της θέσης του ανθρώπου σε αυτήν.

Το δίκιο του εργάτη

Την περασμένη Πέμπτη η θέληση του εργοδότη έγινε απόφαση του δικαστηρίου. Οι ποινές 12μηνης φυλάκισης, με αναστολή, στον αντιπρόεδρο και σε μέλος του ΔΣ του Συνδικάτου Μετάλλου, για την κατηγορία της ‘παράνομης βίας’, παρά το γεγονός ότι ο εισαγγελέας πρότεινε την αθώωσή τους, στην ουσία αποκρυσταλλώνουν την επιδίωξη άρσης τού δικαιώματος του συνδικαλίζεσθαι των εργαζομένων και αποτελούν άλλο ένα δείγμα της λειτουργίας του αστικού δικαίου και του νόμου. Έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι σε συνθήκες δικτατορίας της αστικής τάξης η θέληση του καπιταλιστή, αντικειμενικά καθορισμένη από τη θέση του στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, είναι κυρίαρχη. Σε αυτή τη θέληση και αυτό το δίκαιο η εργατική τάξη και η πρωτοπορία της έχει να αντιτάξει το δίκιο του εργάτη, που σε αντίθεση με το δίκιο του καπιταλιστή εκφράζει το καθολικό δίκιο, το δίκιο της αταξικής κοινωνίας του μέλλοντος.

Μορφή, περιεχόμενο, και η περίπτωση του Χονγκ Κονγκ

Το σχεδιάκι αυτό -υποστηρικτικό του αντιδραστικού Occupy Central, ή αλλιώς της ‘επανάστασης της ομπρέλας’, ενάντια στον ‘ολοκληρωτισμό’ της ΛΔΚ- μπορεί να διαβαστεί και αλλιώς: Όταν έβρεχε αληθινές επαναστατικές ιδέες οι πολύχρωμες ‘επαναστάσεις’ και τα ‘κινήματα’ κρατούσαν ομπρέλα.

Σε αυτή την ανάρτηση θα αποπειραθούμε να περιγράψουμε εν συντομία το νομικο-πολιτικό σύστημα της Ειδικής Διοικητικής Περιοχής του Χονγκ Κονγκ που ανήκει στην Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, ώστε να προσανατολιστούμε σε ό,τι αφορά την ανεδαφικότητα των αιτημάτων του νέου εγχειρήματος πολιτικής αποσταθεροποίησης και αλλαγής καθεστώτων των ΗΠΑ. Η αποπροσανατολιστική παρουσίαση του Occupy Central από τα δυτικά ΜΜΕ παραπέμπει -σύμφωνα με την προσφιλή τακτική- στην ύπαρξη ενός ανελεύθερου, τυραννικού, δικτατορικού καθεστώτος στην Κίνα, το οποίο απαγορεύει τις δημοκρατικές διαδικασίες στην περιοχή του Χονγκ Κονγκ. Από την άλλη έχουμε και την επιδερμική ανάλυση των οπορτουνιστών η οποία μιλάει για τη σημασία του Occupy Central ως αντίστασης κατά του νεοφιλελευθερισμού. Ας δούμε με ποιο τρόπο και οι δύο αυτές προσεγγίσεις είναι διαστρεβλωτικές της πραγματικότητας, καθώς αποσιωπούν σημαντικά στοιχεία της προκειμένου να αποπροσανατολίσουν από την πολιτική αποσταθεροποίησης στο κατώφλι ενός ακόμη ανταγωνιστή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Ταξικός πόλεμος και κόκκινα μετερίζια

Το Δημοτικό Συμβούλιο Πάτρας αποφάσισε ότι δεν θα στείλει κανένα στοιχείο και φάκελο εργαζομένου για έλεγχο, για να μη διευκολύνει το στόχο της κυβέρνησης για απολύσεις. Η Πάτρα, όπως και το Χαϊδάρι, η Πετρούπολη και η Ικαρία, τα κόκκινα μετερίζια, αποτελούν ήδη οχυρωμένες θέσεις μάχης για το εργατικό κίνημα, οχυρωμένες βάσεις για την ανασυγκρότηση και αντεπίθεση του εργατικού κινήματος. Εμείς διαλέξαμε το μετερίζι μας είπε εχθές ο κομμουνιστής δήμαρχος Πατρέων. Και από το μετερίζι αυτό οι κομμουνιστές δείχνουν ξεκάθαρα το ρόλο τους ως ασπίδα της εργατικής τάξης, ακόμα και μέσα στις δυσκολίες και τα εμπόδια που μπαίνουν από τους εχθρικούς αστικούς θεσμούς[1] -και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης σε συνθήκες δικτατορίας της αστικής τάξης είναι τέτοιοι.

Για τη σχέση του Κομμουνιστικού Κόμματος με τη διανόηση

της Ελένης Μπέλλου

Αναδημοσίευση από ΚΟΜΕΠ

Τεύχος: 2010 Τεύχος 3

Επιστημονικότητα και ταξικότητα του ΚΚ

 Στην εποχή των Μαρξ-Ένγκελς πραγματοποιήθηκε η συνένωση της επαναστατικής θεωρίας με τον ταξικό αγώνα που εκφραζόταν από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις της εργατικής τάξης. Μέσω αυτής της συνένωσης προέκυψε η ανώτερη μορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης, η πολιτική οργάνωση που συνένωσε Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς, Πολωνούς κ.ά. εργάτες στην «Ένωση των Κομμουνιστών», με Πρόγραμμά τους το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος» (1848). Μετά από μιάμιση περίπου δεκαετία, η πολιτική οργάνωση της εργατικής τάξης σε διεθνικό και εθνικό επίπεδο πήρε τη μορφή της Α΄ Διεθνούς (Διεθνούς Ένωσης των Εργατών) το 1864, ενώ μετά τη διάλυσή της, το 1876, διαμορφώθηκαν κόμματα σε εθνικό επίπεδο και η Β΄ (Σοσιαλδημοκρατική) Διεθνής.

Χρήσης γης και ταξικότητα του νόμου

Σε αυτή την ανάρτηση θα ασχοληθούμε με την ταξικότητα του νόμου (και του κρατικού μηχανισμού γενικότερα) και τη χρήση γης. Αφορμή για αυτή την ανάλυση αποτελεί το σχέδιο νόμου για την ‘Οριοθέτηση, Διαχείριση και Προστασία Αιγιαλού και Παραλίας’ καθώς και μια σειρά άρτι ψηφισθέντων νόμων που αφορούν τη χρήση γης, όπως το νομοσχέδιο για τη ‘Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση-Βιώσιμη Ανάπτυξη’ και το άμεσα συνδεδεμένο με αυτό ‘Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής’. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε τα αδιέξοδα της ‘κριτικής’ θεώρησης του δικαίου που επιχειρεί να αναλύσει τη νομοθεσία της ‘μνημονιακής περιόδου’ με όρους ‘έκτακτης ανάγκης’ ως εμπίπτουσα σε μία ‘παρεκκλίνουσα’ μορφή κανόνων δικαίου. Ισχυριζόμαστε πως πρόκειται για μια εξίσου φορμαλιστική ανάλυση η οποία, ακριβώς επειδή μένει στο επίπεδο της μορφής του δικαίου χωρίς να εμβαθύνει στις κοινωνικές συνθήκες που καθορίζουν αυτή τη μορφή, δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα στο εργατικό κίνημα.

Άνθρωποι ή μηχανές;

Σήμερα που το σύστημα υγείας βρίσκεται σε πλήρη διάλυση, που οι ασθενείς έχουν πάψει πλέον να αντιμετωπίζονται ως ασθενείς, που τα νοσοκομεία έχουν πάψει πλέον να λογίζονται ως τέτοια, αλλά ως μαγαζιά που οφείλουν να έχουν κέρδη έχει πολύ μεγάλη σημασία, για να κατανοήσουμε αυτή την αποκρουστική πραγματικότητα, να αναζητήσουμε κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων και πέρα από τα πρόσωπα, υπουργούς κτλ( οι οποίοι φυσικά και έχουν ευθύνες) τις πραγματικές αιτίες που δημιουργούν την σημερινή κατάσταση στον χώρο της υγείας έτσι όπως την βιώνουμε σήμερα.

Πίσω από τους υπεύθυνους αυτής της πραγματικότητας που επικρατεί στον χώρο της υγείας, πίσω από τα πρόσωπα, πίσω από τις θλιβερές αυτές πολιτικές που ακολουθούν ,βρίσκεται ένα ολόκληρο οικονομικό σύστημα το οποίο δεν αναγνωρίζει τον άνθρωπο ως άνθρωπο δεν αναγνωρίζει την αρρώστια ως τέτοια. Το μόνο που βλέπει είναι κέρδη και ζημίες χρήματα που κερδίζει και που χάνει και τίποτα παραπέρα.

Οι απαντήσεις έχουν ήδη δοθεί...

Η «ουκρανική» παράκρουση του οπορτουνισμού και το ΚΚΕ

Ριζοσπάστης, Κυριακή 9 Μάρτη 2014

Κάθε «καρυδιάς» οπορτουνιστές ενοχλήθηκαν τις τελευταίες μέρες από την κρυστάλλινη και αντικειμενική προσέγγιση του ΚΚΕ για τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Επιδόθηκαν, λοιπόν, σε μια εκλεκτική και συχνά διαστρεβλωτική κριτική των θέσεων του ΚΚΕ, σχετικά με τις ουκρανικές εξελίξεις, επιδιώκοντας, ταυτόχρονα, να αποσιωπήσουν τις απαράδεκτες επίσημες θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το ίδιο ζήτημα.

ΜΙΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: «ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ» Ή ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ-ΥΛΙΣΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ;

Τεύχος: 2013 Τεύχος 1

της Ελένης Μπέλλου

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Τον περασμένο Νοέμβρη συμπληρώθηκαν 95 χρόνια από την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση στη Ρωσία το 1917. Στις 30 Νοέμβρη έγινε διάλεξη εκ μέρους της Ελένης Μπέλλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης (στο Ρέθυμνο) στο πλαίσιο ώρας διδασκαλίας του κ. Ι. Μαραγκού στο μάθημα με βασική βιβλιογραφία: «Τα οικονομικά της μετάβασης, Θεραπεία Σοκ ή Ηπια Προσαρμογή στα Πέντε Εναλλακτικά Μοντέλα Μετάβασης στην Οικονομία της Αγοράς» (εκδ. Αθ. Σταμούλης, 2007), που έχει συγγράψει με τον κ. Αρ. Μπιτζενή.

Παρά την αντίθεσή μας με τη θεωρητική και μεθοδολογική προσέγγιση των κυρίων Ι. Μαραγκού και Αρ. Μπιτζενή στην εξήγηση του χαρακτήρα της «μετάβασης» και επομένως στην αναζήτηση της πιο αποτελεσματικής πολιτικής για τη σταθεροποίησή της, για την πιο «ομαλή» και «εύρυθμη» ένταξη και λειτουργία των νέων καπιταλιστικών οικονομιών, της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων στο διεθνές καπιταλιστικό σύστημα, θα ευχαριστήσουμε κι από αυτή τη σελίδα τον καθηγητή κ. Μαραγκό που μας διέθεσε τη διδακτική του ώρα, που ως ερευνητής και διδάσκων «Οικονομικές Επιστήμες» δέχτηκε την αντιπαράθεση.

Εχει κλείσει ήδη μια 20ετία από την κορύφωση της διαδικασίας νίκης της αντεπανάστασης στη Ρωσία, την επιστροφή της στον καπιταλισμό. Σε αυτή την 20ετία, μετά τις πολύ μεγάλες καταστροφές στις παραγωγικές δυνάμεις που επέφερε η αντεπανάσταση, σταδιακά επήλθε η σταθεροποίηση και στη συνέχεια ορισμένη καπιταλιστική ανάπτυξη.

Ετσι, από τη σκοπιά της καπιταλιστικής σταθεροποίησης, σήμερα έχει λιγότερη σημασία ο θεωρητικός και πολιτικός προβληματισμός για την επιλογή ανάμεσα στη «Θεραπεία Σοκ ή Ηπια Προσαρμογή», για το «μίγμα» διαχείρισης της αντεπανάστασης αμέσως μετά την επικράτησή της, αφού ο κύκλος της αντεπανάστασης έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Βέβαια υπάρχει η σοσιαλιστική Κούβα, όπου τα τελευταία χρόνια προωθούνται μέτρα που ενισχύουν την παρουσία του κεφαλαίου και αδυνατίζουν τη σοσιαλιστική ιδιοκτησία, τις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής, ζήτημα για το οποίο το ΚΚΕ αναπτύσσει δημιουργικό διάλογο με το ΚΚ Κούβας.

Πέραν αυτής της εξέλιξης, θα λέγαμε ότι η θεωρητική και πολιτική διερεύνηση του «μίγματος» διαχείρισης της αντεπανάστασης ενισχύεται προς όφελος της «ήπιας προσαρμογής», σε συνθήκες γενικευμένης, συγχρονισμένης κρίσης της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας.

Σε αυτές τις συνθήκες το «κινέζικο» μίγμα διαχείρισης φαντάζει ως πιο αποτελεσματικό, αν και στην πραγματικότητα δεν είναι «ήπιο» για τις εργατικές και λαϊκές μάζες, αλλά δικαιολογείται μόνο από την ιστορικότητα στην καπιταλιστική ανάπτυξη της Κίνας. Η οικονομία της Κίνας θα βρεθεί μπροστά στο ξέσπασμα οικονομικής κρίσης υπερπαραγωγής, υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, σημάδια της οποίας είναι ήδη έκδηλα. Είναι βέβαιο ότι η εκδήλωση τέτοιας κρίσης θα επιφέρει κρίση και στο πολιτικό της σύστημα, στο κυβερνητικό κόμμα, που ήδη περικλείει μια από τις μεγαλύτερες αντιφάσεις: Τυπικά αυτοπροσδιορίζεται ως Κομμουνιστικό Κόμμα, ενώ ουσιαστικά είναι αστικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα.

Εκ των πραγμάτων υπάρχει μεγάλη γκάμα αναλογίας στη δοσολογία μεταξύ φιλελευθεροποίησης των αγορών και κρατικών-διακρατικών παρεμβάσεων στις αγορές (από αυτό των ΗΠΑ του προέδρου Ομπάμα μέχρι εκείνο της Κίνας). Παρά την ποικιλία της δοσολογίας, καμιά δεν αναιρεί την εκμεταλλευτική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, τη γενική τάση απαξίωσης της εργατικής δύναμης στις πιο ώριμες καπιταλιστικές κοινωνίες, την ένταση των αντιθέσεων μεταξύ μονοπωλιακών ομίλων, μεταξύ καπιταλιστικών κρατών για το μοίρασμα των αγορών, τις αλλαγές στο συσχετισμό μεταξύ των καπιταλιστικών δυνάμεων λόγω της ανισόμετρης ανάπτυξης, σε τελευταία ανάλυση την όξυνση της αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας, την όξυνση της αντίθεσης ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της εργασίας και στην ατομική ιδιοποίηση του αποτελέσματός της.

Αυτές οι βαθιές αντιθέσεις του καπιταλισμού δεν αναιρούνται από τη νίκη του απέναντι στο σοσιαλισμό στο τέλος του 20ού και στις αρχές του 21ου αιώνα. Η διάλεξη που ακολουθεί αναπτύσσει γιατί αυτή η νίκη είναι ιστορικά προσωρινή, παρά την τεράστιου μεγέθους αρνητική αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων της ταξικής πάλης, της πάλης μεταξύ καπιταλισμού - σοσιαλισμού που επέφερε.

Η ΚΟΜΕΠ δημοσιεύει απομαγνητοφωνημένη τη διάλεξη και τη συζήτηση που ακολούθησε με τους φοιτητές.

Κρυστάλλινες Κομματικές Θέσεις

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΟ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Τεύχος: 2008 Τεύχος 4

του Ελισαίου Βαγενά

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι ο ενεργειακός «πόλεμος»1 ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την ΕΕ, είναι αναπόσπαστα δεμένος με το συνολικότερο «κουβάρι» των αντιθέσεων ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Η εξασφάλιση των ενεργειακών πηγών, ο έλεγχος των δρόμων μεταφοράς της ενέργειας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αύξηση των κερδών των μονοπωλίων, μέσω της ανάπτυξης της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου κλπ. και σαφώς συνδέεται με τον ανταγωνισμό για τον έλεγχο των αγορών, την κατάκτησή τους, την «απόσπαση» νέων μεριδίων.

Τα τελευταία χρόνια είμαστε μάρτυρες μιας νέας όξυνσης που σχετίζεται με την αλλαγή του παγκόσμιου συσχετισμού δύναμης, την εμφάνιση στο προσκήνιο και άλλων ισχυρών οικονομικών δυνάμεων, όπως της Ρωσίας, η αστική τάξη της οποίας διεκδικεί μια τέτοια θέση στις παγκόσμιες εξελίξεις, που να αντιστοιχεί στην αυξανόμενη οικονομική και στρατιωτική ισχύ της.

Η διαπάλη αυτή, που εξελίσσεται σε πολλά πεδία, είναι ιδιαίτερα έντονη στα ζητήματα που αφορούν το διεθνές δίκαιο, τους διεθνείς οργανισμούς, όπου η Ρωσία ανοιχτά καταγγέλλει τις ΗΠΑ για τη χειραγώγηση του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών. Οχι τυχαία, αφού ο έλεγχός τους μπορεί να κρίνει σημαντικότατα ζητήματα, όπως π.χ. ο επικείμενος καθορισμός των συνόρων στην Αρκτική, δηλαδή το μοίρασμα του τεράστιου ενεργειακού και φυσικού πλούτου της και του ελέγχου των νέων δρόμων επικοινωνίας.

Η "ευμάρεια" ως σύμπτωμα της κρίσης του καπιταλισμού (1ο Μέρος)

Μετά τους δύο παγκόσμιους πολέμους το κεφάλαιο βρέθηκε ταυτόχρονα ενδυναμωμένο με όρους συσσώρευσης, αλλά και σαφώς αποδυναμωμένο με όρους οικονομικής ανάπτυξης και συσχετισμού δυνάμεων. Από την μια η οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και σε μια σειρά άλλων χωρών, καθώς και τα ισχυρά κομμουνιστικά κόμματα και εργατικά συνδικάτα στις καπιταλιστικές χώρες έθεταν όρια στην δυνατότητα εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Από την άλλη προμηνυόταν μακροχρόνια ύφεση ως αποτέλεσμα της κρίσης υπερπαραγωγής και υπερσυσσώρευσης. Η αδυναμία υπέρβασης αυτής της κατάστασης με ευνοϊκούς για το κεφάλαιο όρους οφειλόταν αφενός στην δύναμη του εργατικού κινήματος και την «κομμουνιστική απειλή» και αφετέρου στην αδυναμία του συστήματος να επαναστατικοποιήσει τον τρόπο παραγωγής μέσω της εισαγωγής σημαντικών τεχνολογικών καινοτομιών που θα προκαλούσε αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και συνεπώς μείωση του κόστους εργασίας. Επιπλέον η παγκόσμια αγορά όχι μόνο δεν επεκτεινόταν (όπως σταθερά συνέβαινε μέχρι τις αρχές του 20^ου αιώνα), αλλά αντιθέτως συρρικνωνόταν λόγω των σοσιαλιστικών επαναστάσεων.

Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση το κεφάλαιο ανέπτυξε μια πολύπλευρη και πολυεπίπεδη στρατηγική. Σε επίπεδο υψηλής οργάνωσης, δηλαδή κρατικής πολιτικής, παρατηρείται αφενός η ένταση των άμεσων ή έμμεσων ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων με σκοπό την διατήρηση και εξασφάλιση αγορών και φυσικών πόρων μέσα από την υπονόμευση των σοσιαλιστικών κρατών ή την παρεμπόδιση σοσιαλιστικών επαναστάσεων και αφετέρου την όλο και μεγαλύτερη και συστηματική εφαρμογή πολιτικών κρατικομονοπωλιακού χαρακτήρα, με την διπλή κατεύθυνση της άμεσης ενίσχυσης του κεφαλαίου μέσω κρατικών επενδύσεων σε έργα υποδομής και επιχορηγήσεων ή κρατικοποιήσεων με χαρακτήρα «διάσωσης», καθώς και της «κεϋνσιανής», σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής με σκοπό την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, αλλά και την αποτροπή ανάπτυξης και όξυνσης των εργατικών και λαϊκών αγώνων.

Για το δημοψήφισμα για τη ''μικρή ΔΕΗ''

Ή περί διαλεκτικής ενότητας μορφής και περιεχομένου

Σε αυτή την ανάρτηση θα ασχοληθούμε με τη διαλεκτική ενότητα μορφής και περιεχομένου, με αφορμή τη συζήτηση περί δημοψηφίσματος για το νομοσχέδιο της ‘μικρής ΔΕΗ’. Θα ξεκινήσουμε από ένα νομικο-πολιτικό επιχείρημα που αφορά τη δημοκρατική μορφή ώστε να αναδείξουμε την ανάγκη της ταξικής-διαλεκτικής ανάλυσης.

Θεωρία και Πράξη

Η κοσμοθεωρία του μαρξισμού-λενινισμού βασίζεται στη σύλληψη της ενότητας μεταξύ θεωρίας και πράξης. Το κομμουνιστικό κόμμα χαρακτηρίζεται από την επιστημονικότητα και την ταξικότητα της ανάλυσής του, με άλλα λόγια, από την συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης με κριτήρια ταξικά. Τα συμπεράσματα που βγαίνουν από την διαλεκτική ανάλυση της ιστορίας και των συγκεκριμένων κοινωνικών συνθηκών υπό το πρίσμα της ταξικής πάλης, εφαρμόζονται στην πράξη από την πρωτοπορία της εργατικής τάξης στην χάραξη της πολιτικής του εργατικού κινήματος. Παραθέτουμε σε αυτή την ανάρτηση ως παράδειγμα αυτής της διαλεκτικής ενότητας, τη θεωρητική παρέμβαση του Πέτρου Αλέπη στο Ριζοσπάστη σχετικά με τον ρόλο του κομμουνιστή δημοτικού συμβούλου, συνοδευόμενη από την επιβεβαίωση της θεωρητικής αυτής ανάλυσης από τις ίδιες τις παρεμβάσεις των εκλεγμένων αντιπροσώπων της Λαϊκής Συσπείρωσης Κεντρικής Μακεδονίας, σε μια περιοχή όπου τα λαϊκά στρώματα, αποπροσανατολισμένα από τις ρητορείες των ‘κινημάτων’  έπεσαν στην παγίδα της αστικής τάξης και έμειναν εγκλωβισμένα σε ψευδο-διλήμματα.

Αντιφάσεις

 Αυτό το κείμενο γράφτηκε με αφορμή ένα βιντεάκι από το youtube που ακολουθεί  και δείχνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πόσο νοσηρό είναι το καπιταλιστικό σύστημα από την φύση του και πώς οδηγεί τους ανθρώπους στην δυστυχία όταν τους υποτάσσει  στους κανόνες λειτουργίας του.

   

Όπως βλέπουμε και στο βίντεο το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα έχει δημιουργήσει δυο διαφορετικούς κόσμους. Τον κόσμο της παραγωγής και τον κόσμο της κατανάλωσης.

Αυτοί, που στο κεφαλαιοκρατικό σύστημα παίζουν τον ρόλο του παραγωγού εξαναγκάζονται να δουλεύουν απίστευτα πολλές ώρες για μια απίστευτα  μικρή αμοιβή προκειμένου να παράξουν το μέγιστο σε ποιότητα και ποσότητα προϊόν στο ελάχιστο δυνατόν κόστος.

Η διαφορά ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο

                      

Η εργατική τάξη γεννήθηκε μαζί με τον καπιταλισμό. Το 16^ο και το 17^ο αιώνα, στην πρωταρχική συσσώρευση, η ανάπτυξη της συνδέθηκε με δυο σημαντικούς όρους. Έπρεπε να υπάρχει αρκετός συσσωρευμένος πλούτος για να στηθούν οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις –το κεφάλαιο. Επίσης έπρεπε να υπάρχει διαθέσιμο αρκετό εργατικό δυναμικό, άνθρωποι χωρίς ιδιοκτησία ή άλλο εισόδημα, αναγκασμένοι να πουλάνε την εργατική τους δύναμη.

Η εργατική τάξη διαμορφώθηκε και άρχισε να αναπτύσσεται στα τέλη του 18^ου και στις αρχές 19^ου αιώνα λόγω της εκβιομηχάνισης. Υπήρξε συνεχής εισροή από την χρεοκοπημένη τάξη των αγροτών και από χειρώνακτες εργάτες. Μαζί με την ανάπτυξη του καπιταλισμού αυξήθηκε επίσης ο εφεδρικός βιομηχανικός στρατός ανέργων.

Τα γράμματα που μ’ έμαθαν με κάνανε φασίστα

Όλοι μας ξέρουμε πως το σχολείο στην Ελλάδα όπως όλα τα σχολεία του καπιταλιστικού κόσμου δεν κάνει τίποτε άλλο απ το αναπαράγει την αστική ιδεολογία. Είναι λογικό οι αστοί να θέλουν να σκοτώσουν τον σπόρο της αμφισβήτησης του συστήματος από την νεαρή ηλικία διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να θωρακίσουν σε μεγάλο βαθμό το σύστημα τους. Είναι επίσης εξίσου λογικό αυτό να συμβαίνει με μεγαλύτερη ένταση στην Ελλάδα διότι ο ελληνικός λαός σχετικά πρόσφατα με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και το ΔΣΕ αμφισβήτησε έμπρακτα την εξουσία των αστών και επιχείρησε να χτίσει ην δική του εξουσία, την λαϊκή εξουσία. Έτσι λοιπόν οι δάσκαλοι στην Ελλάδα δεν ‘’ έπαιζαν          μπάλα’’ μόνοι τους, αλλά η ιστορία που διδάσκανε στα παιδιά  το πρωί είχε τον αντίλογο της από τον παππού ‘’αντάρτη’’ το βράδυ. 

Ταξικός κανιβαλισμός vs ταξικής αλληλεγγύης

Για να μελετήσουμε το φαινόμενο του φασισμού στην Ελλάδα και την Ευρώπη του σήμερα  και για να καταλήξουμε σε σωστά συμπεράσματα θα πρέπει να δούμε το τεράστιο αυτό ζήτημα κάτω από το πρίσμα της ταξικής ανάλυσης. Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία του φαινομένου θα οδηγήσει σε λαθεμένα συμπεράσματα και κατ’ επέκταση σε λαθεμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του.

Οι αστικές κοινωνίες, όπως όλοι λίγο πολύ γνωρίζουμε, αποτελούνται από διάφορες οικονομικές τάξεις  οι οποίες έχουν πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και διαδραματίζουν πολύ συγκεκριμένους ρόλους στην παραγωγή. 

Οι κύριες τάξεις στον καπιταλισμό είναι οι εργατική τάξη η οποία με την εργατική της δύναμη παράγει όλον τον πλούτο και η αστική τάξη η οποία κατέχει τα μέσα παραγωγής και καρπώνεται τη μερίδα του λέοντος από τον πλούτο αυτό.

Συμπορεύσου με τους κομμουνιστές

Σήμερα που η βία του καπιταλισμού είναι τόσο εμφανής,

σήμερα που αυτοκτονούν εργάτες από υπερβολική κόπωση και άλλοι από κατάθλιψη λόγω
ανεργίας,

σήμερα που σε κάθε κάδο σκουπιδιών βρίσκεις και μια ψυχή που αγωνιά να ζήσει ,

σήμερα που οι φασίστες κυκλοφορούν με μαχαίρια μέσα στις εργατογειτονιές και απειλούν ό,τι αντιστέκεται

Σήμερα είναι ανάγκη, όλοι μας, να συσπειρωθούμε γύρω από τους κομμουνιστές ώστε αύριο να είμαστε όρθιοι και ικανοί να παλέψουμε με αξιώσεις για την κοινωνία των ονείρων
μας.

Στήριξε τους κομμουνιστές σε αυτές τις εκλογές, στήριξε τους κομουνιστές και μετά από αυτές,στις πορείες, στις απεργίες, στις δουλειές.

Ο βράχος της εργατικής τάξης

Τι σημαίνει ανάλυση υπό το πρίσμα της ταξικής πάλης; Σημαίνει να μην ξεχνάμε τη βασική διαίρεση της καπιταλιστικής κοινωνίας ανάμεσα στην αστική τάξη και την εργατική τάξη. Ο εχθρός των αστών, τον οποίο πολεμά ο αστικός κρατικός μηχανισμός (μέσω του ιδεολογικού, του πολιτικού-νομοθετικού και του τρομοκρατικού-φασιστικού του βραχίονα) είναι το εργατικό κίνημα. Και αυτό γιατί η εργατική τάξη, καθοδηγούμενη από την πρωτοπορία της, το Κομμουνιστικό Κόμμα, είναι το μοναδικό υποκείμενο που μπορεί ιστορικά να οδηγήσει την κοινωνία σε ένα ανώτερο σύστημα οργάνωσης, ένα σύστημα χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Μόνο από την εργατική τάξη έχουν να φοβούνται οι πλουτοκράτες πως θα σταματήσει η αφαίμαξη του λαού. Γι αυτό τρέμουν την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος για την οποία παλεύει το ΠΑΜΕ και το ΚΚΕ.

Για τις ευρωεκλογές

Η θεωρία του μαρξισμού-λενινισμού είναι η μόνη που μπορεί να καθοδηγήσει το εργατικό κίνημα στη βάση της ταξικής ανάλυσης, της συγκεκριμένης ανάλυσης της συγκεκριμένης κατάστασης. Είδαμε πως ο Στάλιν στο έργο του ‘Διαλεκτικός και Ιστορικός Υλισμός’ με βάση τις αρχές της διαλεκτικής εξάγει συμπεράσματα για την κατεύθυνση που πρέπει να έχει ένα επαναστατικό-εργατικό κόμμα. Η διαλεκτική υλιστική ανάλυση των φυσικών και κοινωνικών φαινομένων και της ιστορικής τους εξέλιξης, και τα επιστημονικά συμπεράσματα που εξάγονται μέσω αυτής, κάνουν δυνατή τη χάραξη της ορθή κατευθυντήριας γραμμής δράσης της πρωτοπορίας του εργατικού κινήματος, του κομμουνιστικού κόμματος.

Περί οπορτουνισμού

Δύο χρόνια μετά τους δύο γύρους κοινοβουλευτικών εκλογών και ενώ άλλοι δυο γύροι εκλογών πλησιάζουν γοργά, ο νέος εκφραστής της σοσιαλδημοκρατίας, δηλαδή του σοσιαλφασισμού, της ‘κοινωνικής ανάπτυξης’, δηλαδή της ταξικής συνεργασίας και της πολιτικής ενσωμάτωσης και εγκλωβισμού της εργατικής τάξης, ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα αναρωτιέται τους λόγους που οδήγησαν το ΚΚΕ να αρνηθεί ακόμα και συνάντηση με τον ΣΥΡΙΖΑ για να συζητηθεί το ενδεχόμενο προγραμματικής συμφωνίας για κυβέρνηση της Aριστεράς. Το ‘ερώτημα’ αυτό τέθηκε και πριν λίγους μήνες εξίσου προβοκατόρικα σε σχέση με τις δημοτικές εκλογές και το ενδεχόμενο στο δεύτερο γύρο να είναι αντιμέτωποι ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ και ο υποψήφιος της ΧΑ. Επειδή προβλέπεται οι προβοκάτσιες, οι φιλικές προτροπές, οι κατηγορίες για σεχταρισμό, για δογματισμό, ακόμα και για αριστερό οπορτουνισμό, να πολλαπλασιαστούν, σε αυτήν εδώ την ανάρτηση θα αναφερθούμε στο φαινόμενο του οπορτουνισμού, σε μια προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν ορισμένες έννοιες.

Για τη σχεδιαζόμενη αναθεώρηση του αστικού συντάγματος

Σχολιασμός της αντιδραστικής φύσης του αστικού Συντάγματος

Οι προτάσεις της ΝΔ για την αναθεώρηση του Συντάγματος που παρουσίασε την Τετάρτη ο Αντώνης Σαμαράς, αποτελούν επιλογές της αστικής τάξης οι οποίες εκφράζονται δια μέσου του κύριου εκφραστή της πολιτικής της εξουσίας, του πρωθυπουργού, θέση από την οποία αύριο μπορεί να εκφράσει τις ίδιες προτάσεις ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Κάθε μία από τις προτάσεις αυτές κάνει ξεκάθαρο, σε όποιον αναλύσει ταξικά το νομικο-πολιτικό εποικοδόμημα, ότι η αστική τάξη θέλει να θωρακίσει την πολιτική εξουσία της, χρησιμοποιώντας το νομικο-πολιτικό σύστημα.

Βλέποντας πως δυσκολεύεται να διαχειριστεί την καπιταλιστική κρίση με το υπάρχον νομικο-πολιτικό σύστημα, όπως εκφράζεται στον ‘Υπέρτατο Νόμο’ του αστικού κράτους, η αστική τάξη προσπαθεί να το αναμορφώσει για να συγκεντρώσει την εξουσία και να μπορεί να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά τον εσωτερικό της εχθρό το εργατικό κίνημα. Εξάλλου, το πρόβλημα της αποτελεσματικής αντιμετώπισης του εσωτερικού εχθρού, δηλαδή των κομμουνιστών, ήταν για τον, θεωρητικό της κατάστασης ανάγκης και μέλος των Ναζί, Καρλ Σμιτ ο λόγος που η εκτελεστική εξουσία έπρεπε να ενισχυθεί (για παράδειγμα μέσω της εκτεταμένης χρήσης διαταγμάτων έκτακτης ανάγκης από τον Πρόεδρο του Ράιχ) σε βάρος του αναποτελεσματικού κοινοβουλίου.

H Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών

Σε ανακοίνωση για τα 69 χρόνια από τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη των λαών, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει:

Κλαρινοδήμαρχοι

Όταν μελετάμε το καπιταλιστικό σύστημα σε ένα κεντρικό επίπεδο, δηλαδή σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής  λίγο πολύ μπορούμε ξεκάθαρα να διακρίνουμε ποια τάξη εκπροσωπεί κάθε πολιτικός σχηματισμός.

 Όταν φύγουμε όμως από την κεντρική πολιτική σκηνή και  πάμε παρακάτω σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης στην βάση δηλαδή της αστικής δημοκρατίας τότε το τοπίο είναι πιο θόλο και δεν είναι πάντα τόσο ευδιάκριτο ποια οικονομική τάξη εκπροσωπεί ο κάθε πολιτικός φορέας

Αυτό συμβαίνει διότι σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης αυτός που έχεις μπροστά σου έχει όνομα και επώνυμο και προσπαθεί να παρουσιαστεί με αυτό, αποκρύπτοντας έντεχνα την πολιτική του ιδιότητα με αποτέλεσμα να προκαλεί συνειδητά πολιτική σύγχυση στο εκλογικό σώμα.

Ι. Β. Στάλιν - Διαλεκτικός και Ιστορικός Υλισμός (μέρος δεύτερο)

Ι. Β. Στάλιν

Διαλεκτικός και Ιστορικός Υλισμός

(1938)

Μτφρ από την αγγλική: Επαγρύπνηση

 1)   Μαρξιστικός Φιλοσοφικός Υλισμός

Τα κύρια χαρακτηριστικά του Μαρξιστικού φιλοσοφικού υλισμού είναι τα εξής:

α) Σε αντίθεση με τον ιδεαλισμό, ο οποίος θεωρεί τον κόσμο ως την ενσάρκωση μιας ‘απόλυτης ιδέας’, ενός ‘καθολικού πνεύματος’, της ‘συνείδησης’, ο φιλοσοφικός υλισμός του Μαρξ θεωρεί πως ο κόσμος είναι από την ίδια του τη φύση υλικός, πως τα πολλαπλά φαινόμενα του κόσμου συνιστούν διαφορετικές μορφές της ύλης σε κίνηση, πως η αλληλοσύνδεση και η αλληλεξάρτηση των φαινομένων, όπως αποδείχθηκαν από τη διαλεκτική μέθοδο, είναι νόμος της εξέλιξης της κινούμενης ύλης, και πως ο κόσμος εξελίσσεται σε συμφωνία με τους νόμους της κίνησης της ύλης και δεν έχει καμία ανάγκη από ‘καθολικό πνεύμα’.

Πλαφόν ζώντων και νεκρών

Λίγες ημέρες πριν, ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε πως με τροπολογία του θα επαναφέρει το πλαφόν στην συνταγογράφηση διότι, όπως λέει, η δαπάνη υπερέβη τους στόχους που έθεσε το υπουργείο και η τρόικα. 

Κάποιοι θα πουν   πως ο κ. υπουργός είναι ‘’άσπλαχνός’’ όπως και η κυβέρνηση και θα προτείνουν να την αλλάξουμε με μια πιο ‘’εύσπλαχνη’’. Κάποιοι άλλοι πάλι θα πουν πως φταίει η τρόικα και πως και αυτή θα πρέπει να αλλαχτεί από μια άλλη τρόικα με πιο ανθρώπινο πρόσωπο.

Εμείς λέμε πως όλα αυτά δεν φτάνουν, και πως η ουσία του προβλήματος, άρα και η λύση του, είναι πιο βαθιά και πιο σύνθετη και θα προσπαθήσουμε με αυτό το κείμενο να την προσεγγίσουμε κάπως.

Χωρίς εσένα γρανάζι δε γυρνἀ

30 Απρίλη: Η σημαία του κόκκινου στρατού υψώνεται στο Ράιχσταγκ το 1945. 12 χρόνια πριν, το 1933, η προβοκάτσια του εμπρησμού του Ράιχσταγκ είχε σημάνει την άνοδο των Ναζί στην εξουσία.

1 Μάη: Το 1886 κηρύσσεται στις ΗΠΑ γενική απεργία με κεντρικό αίτημα το 8ωρο. Την ημέρα της απεργίας χιλιάδες εργάτες αψηφούν τις ‘υποδείξεις’ των αστών και την τρομοκρατία (από την κινητοποίηση των δυνάμεων καταστολής) και κατεβαίνουν στους δρόμους. Η κινητοποίησή τους ήταν τόσο μεγάλη και τόσο επιβλητική που οι καπιταλιστές θεώρησαν πως έπρεπε να επιβληθούν δυναμικά. Έτσι, στις 3 Μάη η αστυνομία πυροβόλησε εν ψυχρώ εναντίον εργατών που διαδήλωναν - κατά των απεργοσπαστών - έξω από το εργοστάσιο θεριστικών μηχανών «Μακ Κόρμικ», δολοφονώντας εν ψυχρώ 4 διαδηλωτές και τραυματίζοντας αρκετούς. Την επομένη, 4 Μάη, όταν η εργατική τάξη του Σικάγο πραγματοποιούσε διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Χέιμαρκετ, προβοκάτορας έριξε βόμβα σκοτώνοντας έναν και τραυματίζοντας πάνω από 70 αστυνομικούς.

9 Μάη: Η αντιφασιστική νίκη των λαών. Η μέρα που η ναζιστική Γερμανία συνθηκολογεί άνευ όρων το 1945, σφραγίζοντας ουσιαστικά τη μεγάλη νίκη των λαών επί του φασιστικού ιμπεριαλιστικού συνασπισμού του ‘Άξονα’. Η ΕΣΣΔ έδωσε στον αγώνα αυτό πάνω από 20 εκατομμύρια νεκρούς. Στη μάχη έχασαν τη ζωή τους σχεδόν 2.000.000 μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος των Μπολσεβίκων, δηλαδή πάνω από τα μισά του μέλη.

Μέσα σε διάστημα δέκα ημερών, οι τρεις από αυτές έχουν χαρακτήρα εορταστικό για την εργατική τάξη. Εορταστικό όχι με την έννοια πως η εργατική τάξη στήνει γιορτές και πανηγύρια, και τρέχει να πιάσει τον Μάη. Η ώρα του εορτασμού είναι ώρα περισυλλογής και προβληματισμού για τους εργάτες του σήμερα, αλλά και για τα υπόλοιπα καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα. Τι μπορούμε να διδαχθούμε από τους αγώνες της πρωτοπόρου εργατικής τάξης; Τι μπορούμε να διδαχθούμε από τους εργάτες που έδωσαν τη ζωή τους την πρωτομαγιά του 1886 και τους εργάτες του κόκκινου στρατού που κατατρόπωσαν το ναζιστικό κτήνος του ιμπεριαλισμού;

Γιατί επικράτησε ο Χίτλερ; (ή περι σοσιαλφασισμού, μέρος δεύτερο)

Για το γεγονός ότι φασισμός και σοσιαλδημοκρατία παρά τις μεγάλες διαφορές όσον αφορά την ιστορική καταγωγή, τις ιδεολογικές αναφορές ως συνιστώσες του αστικού πολιτικού συστήματος έχουν κοινό παρονομαστή την υπεράσπιση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, έχουν γραφτεί πολλά κατά καιρούς και στην εφημερίδα μας. Το Κόμμα μας, και σε αυτό το θέμα, συμβάλλει όχι μόνο με τις δικές του επεξεργασίες, αλλά και με την αναδημοσίευση και επανέκδοση παρόμοιων επεξεργασιών του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Στη συμβολή αυτή πρέπει να προσμετράται και η πληθώρα εντύπων της εποχής, που βρίσκονται στο κομματικό μας αρχείο και που η ΚΕ του ΚΚΕ έχει θέσει στη διάθεση του κάθε ενδιαφερόμενου, στο Επιμορφωτικό Κέντρο «Χαρίλαος Φλωράκης». Ενα χαρακτηριστικό από αυτά αναδημοσιεύουμε και σήμερα από το μηνιαίο όργανο της ΚΕ της ΟΚΝΕ «Νέος Λενινιστής», αριθμός φύλλου 11/12 (Απριλίου - Μαΐου) 1933, με υπογραφή Ζ. Μπερλιόζ, κατά πάσα πιθανότητα του Γάλλου κομμουνιστή και καθηγητή Γερμανικών Ζοανί Μπερλιόζ (Joanny Berlioz 1892 - 1965), μέλους της ΚΕ του ΓΚΚ για πολλές δεκαετίες (1925 - 1959). Στο κείμενο, με εξαίρεση τη χρήση του μονοτονικού έχουν διατηρηθεί τόσο η ορθογραφία όσο και οι υπογραμμίσεις. Τα αρχιγράμματα, για διευκόλυνση στην ανάγνωση, είναι του «Ριζοσπάστη».

***

«Ψηφίζοντας Χίντεμπουργκ, ψηφίζεις Χίτλερ... »* (ή περί σοσιαλφασισμού)

Mεσοπολεμική αφίσσα του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος.Υποδεικνύει σαν αντιπάλους του, τους "αυτοκρατορικούς", τους ναζί και τους… κομμουνιστές, ταυτόχρονα! 

Το ότι το ναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής αποτελεί ένα «πολυδύναμο εργαλείο» στα χέρια του συστήματος αποδεικνύεται από τις πρόσφατες εξελίξεις με την υπόθεση Μπαλτάκου, όπου φαίνεται να παίζει το ρόλο της κουτάλας στο «ανακάτεμα της σούπας» του αστικού πολιτικού συστήματος. Με μια κίνηση εξυπηρετούνται: εκφοβισμός, αποπροσανατολισμός, χειραγώγηση και επιτάχυνση διεργασιών στο πολιτικό σύστημα.

Αυτού του είδους οι δυνάμεις, από τη φύση τους, έχουν παίξει ιστορικά έναν τέτοιο ρόλο σε μια διαδικασία που προετοίμαζε την αποφασιστική θωράκιση της αστικής εξουσίας απέναντι στον ταξικό της εχθρό, την εργατική τάξη, αλλά και απέναντι στον ανταγωνισμό με άλλα αστικά κράτη, σε συνθήκες οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στη βάση βαθιάς οικονομικής κρίσης.

Χαρακτηριστική είναι η περίοδος της Γερμανίας το διάστημα μετά την πρώτη εκλογική επιτυχία των ναζί μέχρι την άνοδό τους στη διακυβέρνηση.

Brecht: Κίνδυνος από τα κτήνη της διανόησης

Κίνδυνος από τα κτήνη της διανόησης

Αν ο πόλεμος, για παράδειγμα, ήταν ο πατέρας όλων των πραγμάτων, τότε θα έπρεπε να καλέσει κανείς σε πατροκτονία.

Οι φασίστες, σαν παλιοί μπογιατζήδες που είναι, ζωγραφίζουν συνήθως στον τοίχο το διάβολο που θα μπορούσε να 'ναι δυσάρεστος γι' αυτούς. Σκέφτομαι όμως πως καθώς είναι καλό να 'ναι δυσάρεστο γι' αυτούς, θα 'πρεπε κανείς να 'ναι ο ίδιος αυτός ο διάβολος. Οταν θέλει κανείς να τους βλάψει (και πρέπει να το θέλει, αν πράγματι επιθυμεί να κάνει καλό στην ανθρωπότητα), δεν έχει παρά να κοιτάξει τον τοίχο και να παρατηρήσει τι ζωγράφισαν. Ζωγράφισαν, για παράδειγμα, το κτήνος της διανόησης. Πολλοί από εμάς κοιτάζουν αυτόν τον τοίχο και βλέπουν την εικόνα αυτού του κτήνους και λένε: Πράγματι αυτό που δεν θέλουν να έχουν είναι η διανόηση κι έχουν δίκιο. Η διανόηση είναι αυτό που πρέπει να κινητοποιήσει κανείς εναντίον τους. Ομως δεν κατάλαβαν καλά την εικόνα, αν πιστεύουν ότι κι ο φασισμός έχει την ίδια γνώμη μ' αυτούς, ότι δέχεται κι αυτός την άποψη πως αρκεί η ύπαρξη της καλοσύνης για να νικηθεί για πάντα η κακία, πως αρκεί η λογική για να νικηθεί η ανοησία. Παρέβλεψαν ουσιαστικά το σημαντικότερο: τη λέξη «κτήνος». Στην πραγματικότητα, αυτό είναι και το κύριο ερώτημα: Πώς μπορούμε να γίνουμε κτήνη της διανόησης, κτήνη με την έννοια που οι φασίστες θεωρούν απειλητική για την κυριαρχία τους. Ενα κτήνος είναι κάτι το δυνατό, το τρομακτικό, το καταστροφικό. Ακούγεται βάρβαρα. Πιστεύετε όμως ότι η βαρβαρότητα μπορεί να καταπολεμηθεί με την αθωότητα; Θα ήταν σαν να θέλαμε ν' ανακόψουμε την ορμή ενός ξίφους προτάσσοντας τις αρτηρίες μας. Πρέπει να μάθουμε να το κατανοούμε: Και η καλοσύνη βλάπτει. Βλάπτει την ωμότητα. Το κάθαρμα δολοφονεί, αλλά ενεργεί μόνο με το φόνο όταν θέλει να εξαφανίσει κάτι από τον κόσμο. Καταλαβαίνετε: Δεν εννοώ να γυρίσουμε πίσω και να σκοτώσουμε τον Χίτλερ. Αυτό θα ήταν κτηνώδες, αλλά όχι έξυπνο. Πρέπει όμως να χρησιμοποιήσει κανείς κάτι το θανατηφόρο, αλλιώς το κάθαρμα θα συνεχίσει να ζει μέχρι το τέλος των ημερών του ή τουλάχιστον των δικών μας ημερών. Πώς μπορούμε εμείς οι συγγραφείς να γράφουμε θανατηφόρα;

Ξέρουμε ότι γύρω από τα φασιστικά κράτη υψώνεται ένα τεράστιο, χοντρό τείχος από κενές, πρόχειρες, παραφθαρμένες φιλοσοφίες που από πίσω του πραγματοποιούνται τα κέρδη. Αυτό το τείχος από καπνό είναι ένα θαύμα της τεχνικής προπετασμάτων καπνού. Πολλοί από εμάς ασχολούνται τώρα με το ν' αποδείξουν το χαρακτήρα αυτού του αερίου, την αστάθεια του τείχους και τα λοιπά. Φοβάμαι πως αυτό δεν είναι θανατηφόρο. Αντίθετα, θανατηφόρο είναι ν' αποδείξουμε αυτά που γίνονται πίσω από το τείχος. Αυτό απαιτεί περισσότερη δουλειά, περισσότερη μελέτη, βρίσκεται έξω από τον τομέα μας ουσιαστικά, γι' αυτό και δεν το καταλαβαίνουμε και τόσο καλά, είναι κάτι πρακτικό, είναι όμως θανατηφόρο.

Πηγή: Ριζοσπάστης